Phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ
Làm sao để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ là câu hỏi mà nhiều phụ huynh vẫn đang đi tìm lời đáp. Bởi vì chất dinh dưỡng là những chất thiết yếu cho sự sống, tăng trưởng và phát triển của trẻ. Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng khiến trẻ có nguy cơ chậm phát triển chiều cao, cân nặng, trí não, hệ miễn dịch suy yếu. Trẻ được bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng sẽ khỏe mạnh, ít ốm đau bệnh tật.
Thiếu vi chất dinh dưỡng trẻ sinh ra nhẹ cân sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ, ảnh hưởng xấu đến phát triển trí tuệ, thể chất và có thể dẫn đến tử vong. Do đó, can thiệp và phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ từ sớm có ý nghĩa hết sức quan trọng giúp tạo nên một nền tảng sức khỏe tốt cho trẻ
Các vi chất dinh dưỡng cần thiết như vitamin A, sắt, kẽm, i-ốt, canxi… là những vi chất tối quan trọng đối với trẻ nhỏ cần phải bổ sung.
Vitamin A
Vitamin A có vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng, ảnh hưởng đến thị lực, sự phân bào và tăng cường hệ miễn dịch. Trẻ thiếu vitamin A thường có biểu hiện chậm lớn, tổn thương mắt, suy giảm hệ miễn dịch, trẻ thường mắc các bệnh nhiễm khuẩn.
Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ, cụ thể vitamin A, bố mẹ nên bổ sung thường xuyên các loại thực phẩm giàu vitamin A như rau quả có màu cam hoặc màu vàng đậm (cà rốt, cà chua, đu đủ, quả gấc, xoài, bí đỏ…), rau xanh (mồng tơi, rau đay, rau dền..) hoặc các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật như (gan, thịt, cá, trứng sữa) trong chế độ ăn của trẻ.
Bên cạnh chế độ ăn, bố mẹ cũng nên duy trì bổ sung viên uống vitamin A cho trẻ theo định kỳ 6 tháng 1 lần, liều lượng theo sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Bổ sung vitamin D bằng thực phẩm:
Bố mẹ nên cho trẻ ăn thường xuyên các loại thực phẩm giàu vitamin D như các loại cá béo (cá hồi, cá mòi, cá trích, cá basa), hàu, tôm, cua, lòng đỏ trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa.
Uống bổ sung vitamin D:
Nên tham vấn ý kiến của bác sĩ để cho trẻ uống bổ sung với liều lượng cân bằng hợp lý giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và trẻ phát triển tốt nhất.
Canxi
Trong cơ thể canxi có vị trí đặc biệt, 98% canxi nằm ở xương và răng, vì vậy canxi rất cần thiết đối với trẻ em với hệ xương đang phát triển. Thiếu canxi có thể dẫn đến bệnh còi xương ở trẻ nhỏ và loãng xương trong tương lai.
Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng canxi cho trẻ, bố mẹ nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu canxi như: tôm, tép, cua, cá, sữa, phomai, rau dền, rau mồng tơi…
Kẽm
Theo số liệu điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) có khoảng 155 trẻ dưới 5 tuổi trên toàn thế giới bị thấp còi, nguyên nhân do thiếu kẽm. Ở Việt Nam kết quả điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia có khoảng 70% trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu kẽm.
Các nhà khoa học đã tìm thấy nhiều căn bệnh nghiêm trọng liên quan đến việc thiếu hoặc thừa kẽm trong cơ thể con người đặc biệt đối với trẻ: chậm phát triển chiều cao, rối loạn chức năng xương, chậm phát triển trí não, chậm dậy thì và giảm chức năng sinh dục. Chưa kể, thiếu kẽm còn dẫn đến biếng ăn và suy dinh dưỡng kéo dài.
Bố mẹ nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu kẽm như hàu, trai, sò, thịt nạc đỏ (lợn, bò), ngũ cốc thô, các loại đậu, cá, các loại rau củ, và trái cây… để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ.
Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mẹ nên cho bé bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời để bổ sung thêm lượng kẽm cần thiết. Vì so với sữa tươi hay sữa công thức lượng kẽm trong sữa mẹ sẽ giúp trẻ dễ hấp thu hơn. Trường hợp trẻ thiếu kẽm ở mức độ nặng cần phải bổ sung bằng viên uống mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ, không được tự ý bổ sung vì sẽ gây ra nhiều biến chứng đáng tiếc do ngộ độc kẽm.
Sắt
Ở Việt Nam, theo kết quả tổng điều tra dinh dưỡng 2009 – 2010, cho thấy, ở nhóm tuổi càng nhỏ trẻ càng có nguy cơ thiếu máu cao, và trẻ lớn có ít nguy cơ thiếu máu hơn.
Thiếu máu và thiếu sắt ở trẻ nhỏ có thể dẫn tới chậm phát triển cả về tinh thần thể chất và rất nhiều ảnh hưởng xấu khác tới sức khỏe.
Để phòng chống thiếu sắt ở trẻ, trong chế độ ăn hàng ngày bố mẹ nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt như thịt bò, thịt heo, thịt gà, gan động vật, rau dền, rau đay mộc nhĩ cho trẻ.
